Zielone maratony

Jak "zielony" może być maraton? Biegacze i organizatorzy osiągają wyniki w sporcie i ekologii

Coraz więcej organizatorów maratonu okazuje swoją troskę o środowisko naturalne, prowadząc bardziej ekologiczne i zrównoważone imprezy. Zakazują stosowania tworzyw sztucznych, wykorzystują energię słoneczną i pomagają poprawić jakość życia dzieci znajdujących się w niekorzystnej sytuacji. Przeczytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o dziesięciu organizatorów maratonów, którzy ścigają się w celu zmniejszenia wpływu swoich maratonów na środowisko naturalne.

Chcesz banana? Właśnie tak - dla produktów ekologicznych! Podczas maratonu we Frankfurcie, firmy cateringowe stosują produkty organiczne. Photo: Mainova Frankfurt Marathon

Maraton Mainova Frankfurt

Maraton we Frankfurcie zasłużył sobie już na wyróżnienie jako szczególnie ekologiczny wyścig. Od 2005 roku impreza odbywa się we współpracy z Forum Ekologicznym Ren-Men (Umweltforum Rhein-Main), które znajduje się w samym sercu głównego centrum finansowego Niemiec. W 2014 roku ten klasyczny wyścig otrzymał nagrodę Green Award za najbardziej ekologiczny maraton - i z każdym rokiem staje się coraz bardziej ekologiczny. Holistyczne podejście do zmniejszania śladu węglowego każdego biegacza obejmuje transport, usługi gastronomiczne i usuwanie odpadów.

W dniu biegu biegacze i pomocnicy mogą bezpłatnie korzystać z autobusów i pociągów miejskiej sieci transportu publicznego. Generatory z silnikiem diesla, które służyły do podgrzewania wody pod prysznicem, zostały już dawno wymienione na system wykorzystujący ciepłą wodę z centrum kongresowego. A jedenaście jednostek fotowoltaicznych na dachach budynków we Frankfurcie dostarcza zieloną energię elektryczną.

Koszulki uczestników są wykonane z materiałów pochodzących z recyklingu, a każda koszulka jest wykonana z około dwunastu plastikowych butelek z recyklingu. Podawana jest lokalnie produkowana żywność organiczna, co oznacza mniej emisji generowanych przez produkcję i transport. Sto procent odpadów, które można poddać recyklingowi, jest zbierane i przetwarzane. Ponadto, oficjalnymi samochodami prowadzącymi i kontrolującymi tempo są pojazdy elektryczne.

W 2018 roku organizatorzy przekazali jedno euro za każdego biegacza na rzecz partnera i gospodarza imprezy makaronowej Fattoria La Vialla, który wykorzystał te pieniądze na posadzenie 4,500 drzew oliwnych w Toskanii.

Jezioro Hengshui – nie tylko dla ptaków. Photo: 阿留申 / Aliu shen

Yangyuan-Six Walnuts Hengshui Lake International Marathon

"Zielony Maraton, Piękne Jezioro Hengshui" był hasłem międzynarodowego maratonu Yangyuan-Six Walnuts Hengshui Lake 2018. I ten wyścig odbywający się w Hengshui, mieście położonym w chińskiej prowincji Hebei na południe od Pekinu, prawdopodobnie wygrywa nagrodę za najdłuższą nazwę maratonu.

Ale jak bardzo jest ono zielone? Sama trasa pokazuje swoje oddanie naturze - prawie cała trasa biegnie wzdłuż brzegów jeziora Hengshui. Głównym celem organizatora jest ochrona siedlisk wielu rzadkich gatunków ptaków, które osiedliły się na tych podmokłych terenach. Przesłanie to jest skutecznie przekazywane na "tablicy życzeń", która pomaga organizatorom wyścigu wspierać samorząd lokalny, który podjął szereg działań mających na celu poprawę stanu środowiska w regionie - jak np. stworzenie nowej lokalnej przestrzeni zielonej o powierzchni 1,3 km2.

Aby utrzymać ten teren w czystości, podczas maratonu rozmieszczane są zespoły, które usuwają wszelkie odpady. Tak więc, mimo że w wyścigu bierze udział około 18 000 biegaczy, to następnego dnia trudno nawet stwierdzić, że tam byli!

Maraton Hartford

Nowy Jork, Boston... Hartford? Jeśli już zaliczyłeś najbardziej cenione amerykańskie maratony, powinieneś skierować swoje kroki w stronę stolicy Connecticut, która znajduje się w połowie drogi między miastami, które są gospodarzami dwóch kolejnych maratonów. W Hartford znajdziesz nie tylko dawną rezydencję autora Marka Twaina, twórcy tak ukochanych postaci jak Tom Sawyer i Huckleberry Finn, ale także szczególnie ekologiczny maraton.

Już w 2007 roku organizatorzy maratonu wprowadzili "bąbelkową", dwunastometrową fajkę wodną z wieloma wylewkami, aby umożliwić sportowcom picie bez kubeczków. Organizatorzy twierdzą, że do tej pory ta innowacja wyeliminowała potrzebę użycia około 85.000 plastikowych kubków. Energia jest dostarczana przez Solar Trailer, autobus wyposażony w panele fotowoltaiczne.

A od 2013 roku Hartford Marathon współpracuje z Eco Husky Club, organizacją studencką zajmującą się ochroną środowiska. Klub dba o to, aby odpady powstające podczas maratonu były kompostowane - i edukuje biegaczy, widzów i pomocników o tym, jak kompostować w domu.

Szlakiem Röntgenlauf

Impreza ta jest jednym z największych wyścigów pozamiejskich w Niemczech, prowadzącym biegaczy wzdłuż legendarnej Röntgenweg, szlaku turystycznego w górach Bergisches Land. Szlak wije się wzdłuż jezior oraz przez doliny i lasy - a organizatorzy starają się pokazać swoje zamiłowanie do przyrody poprzez swoją szczególnie przyjazną dla środowiska formę. Żywność jest dostarczana przez lokalne firmy, dzięki czemu nie trzeba jej przewozić na duże odległości. Woda dla biegaczy nie jest w ogóle transportowana - woda dla stacji picia płynie z lokalnych kranów. W maratonie nie jeżdżą też samochody nadające tempo: zamiast tego używane są rowery. Jednorazowe przedmioty z tworzyw sztucznych, takie jak plastikowe kubki i talerze, zostały całkowicie zakazane podczas maratonu.

W dniu zawodów uczestnicy mogą bezpłatnie korzystać z transportu publicznego, jak również z autobusów wahadłowych. Aby dostać się do Remscheid, organizatorzy przywrócili do życia stary pomysł - wspólne użytkowanie pojazdów. Na stronie internetowej imprezy znajduje się strona, na której uczestnicy mogą zarejestrować się, aby wspólnie korzystać z przejazdów do i z wyścigu.

Ekologiczna idea rozciąga się również na przekąski oferowane na trasie - nie ma w niej jedzenia w opakowaniach. Na obowiązkowych batonach granolowych, które są produkowane masowo na potrzeby imprezy przez lokalnego piekarza, nie ma nawet plastikowego opakowania.

W tym zielonym maratonie w Schwarzwaldzie 80 procent biegu prowadzi przez las. Photo: Black Forest Marathon

Maraton Schwarzwald

W październiku 2019 roku odbył się 52. bieg Maratonu Schwarzwaldzkiego, którego nazwa mówi prawie wszystko, co trzeba wiedzieć o biegu - nie tylko o jego lokalizacji, ale także o topografii. Osiemdziesiąt procent biegu wokół wioski Bräunlingen odbywa się na leśnych szlakach. Maraton obejmuje nie tylko naturalny teren, ale cała impreza jest wyrazem głębokiego szacunku dla przyrody. Plastik jest stopniowo wycofywany w trakcie wyścigu. Na przykład, pakiet wyścigowy nie jest już rozdawany w torebkach plastikowych, lecz w płóciennych torebkach.

Ten maraton jest szczególnie popularny wśród sportowców spoza Niemiec. Na ostatniej imprezie na starcie stanęli biegacze z 34 krajów - m.in. z Meksyku, Filipin, Libanu, Japonii, Izraela, Kataru i Egiptu. I choć Schwarzwald może być znany z tytułowego ciasta wiśniowego, to w tym dniu dostępne są również wszelkiego rodzaju ciastkarskie przekąski. Zarówno biegacze, jak i widzowie cieszą się wyłącznie regionalnym jedzeniem - co oznacza krótsze trasy dostaw i niższe emisje.

Najlepszy biegacz Temesgen Bekele na krótko przed przekroczeniem linii mety w Salzburgu - w towarzystwie policjanta rowerowego. Nawet gliniarze podróżują w ekologicznym stylu! Photo: Buschmann

Maraton w Salzburgu

Słynne miejsce narodzin Mozarta w Austrii również stawia na ekologiczną imprezę. W 2012 roku Maraton Salzburski zajął pierwsze miejsce w kraju pod względem "sportu i zrównoważonego rozwoju". Ponadto, był to pierwszy bieg Austrii, który trzykrotnie uzyskał "certyfikat ekologiczny". Zaangażowanie w zrównoważony rozwój jest widoczne już w momencie, gdy zawodnicy odbierają swoje numery startowe - i są witani ekologicznymi przysmakami produkowanymi lokalnie.

Na trasie biegacze mogą zjeść jabłka, banany i pomarańcze - oczywiście tylko ekologicznie! Nawet piwo bezalkoholowe, którym wielu uczestników lubi się delektować po przekroczeniu linii mety, pochodzi z Paracelsus, salzburskiego browaru ekologicznego. Również tutaj Gatorade zyskuje na ekologii - popularny, pakowany w elektrolity napój nie jest dostarczany w zwykłych plastikowych butelkach, lecz w formie proszku i mieszany ze słodką lokalną wodą źródlaną na miejscu.

Zarówno uczestnicy, jak i widzowie mogą cieszyć się imprezą, która jest wolna od hałasu - przynajmniej samochodów. Jedynymi pojazdami silnikowymi są karetki pogotowia i motocykle z kamerą należące do krajowego nadawcy ORF. Szef i pracownicy maratonu, policja i sanitariusze używają do poruszania się, głównie rowerów górskich lub elektrycznych.

Za swoje wysiłki na rzecz zachowania tej idyllicznej scenerii, koncepcja zrównoważonego rozwoju SwissCityMarathon zdobyła już trzy nagrody. Photo: Ammon

SwissCityMarathon

"Nie można ćwiczyć na świeżym powietrzu, chyba że środowisko jest nienaruszone", mówią organizatorzy SwissCityMarathon w Lucernie. Mając to na uwadze, ciężko pracują, aby ten maraton, w którym bierze udział 10.000 uczestników, stał się zielonym wydarzeniem. Podczas gdy negatywne skutki środowiskowe wyścigu mogą wydawać się niewielkie w porównaniu z rocznym oddziaływaniem na region, organizatorzy starają się również spojrzeć na całość. Starają się edukować 60.000 osób, które uczestniczą w imprezie sportowej, na temat ochrony środowiska, na przykład poprzez oferowanie platformy dla firm wytwarzających produkty zrównoważone. W ten sposób przedsiębiorstwa regionalne stają się najważniejszymi partnerami imprezy.

Priorytetowo traktowane są przedsiębiorstwa, których produkty są certyfikowane zgodnie z normą Max Havelaar Fair Trade, np. owoce, które spełniają surowe kryteria ekologiczne i dotyczące pracy. Szwajcarski bilet dla biegaczy umożliwia bezpłatny przejazd na wyścig z dowolnego miejsca w Szwajcarii - oczywiście z wykorzystaniem transportu publicznego.

W największym możliwym stopniu unika się odpadów, a wszystko, co jest produkowane, jest sortowane do recyklingu. Zespoły Czyste są odpowiedzialne za utrzymanie czystości przez całą dobę. Wszystkie pojazdy silnikowe są zakazane z centrum miasta, a energia jest pozyskiwana z odnawialnych źródeł energii.

Maraton w Lucernie został już trzykrotnie uhonorowany przez różne organizacje ekologiczne za dbałość o zrównoważony rozwój - został uznany za "mistrza środowiska" i "wzorową imprezę" oraz otrzymał prix ecosport.

Maraton w Brighton

Po wystartowaniu w Brighton Marathon na południowym wybrzeżu Anglii, biegacze ścigają się po okolicy, obok atrakcji turystycznych i w dół do morza. Dla wielu Brytyjczyków, to nadmorskie miasteczko w East Sussex jest popularnym miejscem wypoczynku.

Aby zachować lokalną jakość życia, organizatorzy przestrzegają surowych norm środowiskowych. Znacznie ograniczyli ilość jednorazowych plastikowych przedmiotów, zastępując je papierowymi produktami, które po wyścigu są poddawane recyklingowi. W przyszłości plan zakłada, że każda stacja paliw będzie wyposażona w linię wodociągową, na której zawodnicy będą mogli uzupełniać plastikowe butelki wielokrotnego użytku dostarczone przez organizatorów.

Partner imprezy, firma Erdinger, wchodzi na pokład i podaje swoje piwo w kubkach wykonanych ze skrobi kukurydzianej. I oczywiście wszystkie odpady są poddawane recyklingowi. Dodatkowo organizator posiada certyfikat ISO 20121, który został wprowadzony w związku z Igrzyskami Olimpijskimi w Londynie w 2012 roku - pierwszym światowym standardem zrównoważonego zarządzania imprezami.

Maraton Sanlam w Kapsztadzie

Na tle słynnej Góry Stołowej w Kapsztadzie, ten maraton nie tylko przyjmuje więcej biegaczy niż jakikolwiek inny w Afryce, ale jest również znany ze swoich zielonych referencji. Jego hasło, "Run4Change", oznacza zaangażowanie w zrównoważony rozwój.

Maraton w Kapsztadzie już dawno temu poddał recyklingowi lub kompostowaniu wszystkie odpady, a jego koncepcja zaopatrzenia w wodę jest również rewolucyjna. Zgodnie z zasadą, że liczy się każda kropla wody, organizatorzy maratonu współpracują z organizacją Bluewater Africa, która ma na celu udostępnienie wysokiej jakości wody w tych regionach świata, gdzie tego cennego zasobu jest niewiele. Ponieważ eliminacja użycia jednorazowych plastikowych kubków również znajduje się wysoko na liście organizatorów, firma Bluewater zapewnia uczestnikom maratonu duże zbiorniki na wodę do wielokrotnego napełniania butelek.

Maraton w Kapsztadzie współpracuje również z organizacjami charytatywnymi, które wspierają takie cele, jak edukacja dzieci, ochrona przyrody i praw kobiet.

W Nepalu, tydzień przed maratonem był ciężki, ale niezwykle satysfakcjonujący. Biegacze połączyli siły, aby zbudować urządzenie do filtrowania wody i rurociąg, który będzie zaopatrywał całą wioskę w czystą wodę pitną. Photo: Adam Dickens

Impact Marathon Series

W cyklu Impact Marathon nie chodzi o symboliczne działania, ale o stworzenie prawdziwej zmiany w bezpośredniej współpracy z uczestnikami. Koncepcja jest niezwykle ekscytująca - zawodnicy podróżują do miejsc poza wyznaczonym szlakiem i spędzają tydzień pracując nad oddolnymi projektami rozwojowymi. Pod koniec tygodnia wspólnie biegną w maratonie.

Na przykład, w małej wiosce w Nepalu, grupa przystąpiła do budowy pięciokilometrowego wodociągu, a następnie w sobotę wzięła udział w wyścigu. Inne wydarzenia z tej serii odbywają się w Gwatemali, Kenii i Malawi.

Pod koniec maja 2019 roku nad brzegiem jeziora Malawi odbył się kolejny maraton Impact. Biegacze spędzili tydzień przed wyścigiem pomagając przy projektach, które przynoszą korzyści dzieciom znajdującym się w trudnej sytuacji. "To, co robimy, zmienia życie na zawsze", mówią organizatorzy.

Celebrate our 10 year anniversary with us