575 testów
od 2007 roku
454 razy
uzysakaliśmy najwyższe rekomendacje
Oznaczenia opon
Jak czytać oznaczenia na oponach?
Wiele przydatnych informacji podanych jest na ściance bocznej opony. Jednak przy pierwszym spojrzeniu na oznaczenia zamieszczone na oponie właściciel pojazdu może się poczuć trochę zdezorientowany. To bogate źródło przydatnych informacji w skróconej formie. Widoczna jest oczywiście nazwa modelu opony, ale to dopiero początek. Jest tam także umieszczona sekwencja liczb wskazujących między innymi indeks nośności, indeks prędkości, rozmiar opony i jej budowę. Oznakowanie opony zawiera wszystkie konieczne informacje, które mogą być potrzebne. Wyjaśniamy, dlaczego na oponach występują oznaczenia, jak prawidłowo je odczytywać i jakie przekazują informacje na temat opon.
Gdzie znajdują się wszystkie ważne informacje o oponach samochodowych?
Chociaż na oponach nie są podawane wszystkie możliwe oznakowania opon, na powierzchni bocznej opony można znaleźć wszystkie istotne wymiary i kryteria określające, czy opona jest odpowiednia do danego pojazdu. Przy wyszukiwaniu wszystkich wymiarów opon, które są dopuszczalne dla pojazdu, warto zapoznać się z „CoC” (Certification of Conformity). Dlaczego ważne jest rozumienie oznaczeń? Ponieważ opony samochodowe różnią się pod względem określonych cech i kryteriów i oznaczenie równocześnie wskazuje, czy opona jest odpowiednia do określonego pojazdu, czy też nie. Ale co właściwie oznaczają dane umieszczone na ściance bocznej opony samochodowej?
Oznakowanie opony: Jak odczytywać oznaczenie opony Continental
Aby dowiedzieć się, jaki rozmiar opony jest odpowiedni dla danego samochodu, koniecznie należy zerknąć na oznakowanie opony na ściance bocznej . Inne możliwe wielkości opon znajdują się w tak zwanym dokumencie CoC („Certification of Conformity”) w punktach „32. Opony kół:” i/lub „50. Uwagi:” (Rysunki 1b, 1c).
Przykładowo na oponie może znajdować się oznaczenie 205/55R16. Takie oznakowanie określa szerokość nominalną opony 205 mm i nominalny stosunek przekroju 55% (stosunek wysokości przekroju do szerokości nominalnej, H/S). Stosunek przekroju jest podawany w procentach. Jest to stosunek wysokości ścianki opony do szerokości opony. Oblicza się go, dzieląc wysokość przekroju opony przez szerokość przekroju opony. Jeśli opona ma stosunek przekroju 55, oznacza to, że wysokość opony wynosi 55 procent jej szerokości.
Średnica felgi jest określana diagonalnie od krawędzi felgi do krawędzi felgi, a wymiar jest zwykle podawany w calach. W tym przypadku jest to 16 cali.
Oznaczenie opony R, które znajduje się przed informacją o średnicy felgi, oznacza, że opona ta jest oponą radialną. Możliwe są też litery B (Bias-ply) lub D (Diagonal), oznaczające oponę diagonalną. Obecnie na drogach najczęściej stosowane są opony radialne. Ich nazwa wiąże się z radialną, czyli promieniową orientacją wewnętrznych warstw kordu, od stopki do stopki, pod kątem prostym do kierunku obrotu opony. Opony diagonalne zastępują opony pełne i są na ogół twardsze ze względu na diagonalne warstwy materiałowe. Ze względu na większy opór opony diagonalne szybciej się nagrzewają i szybciej się zużywają.
Na naszych drogach standardowo stosowane są dzisiaj opony radialne. Nazwa ta pochodzi od budowy opony. Nitki kordowe w karkasie są umieszczone pod kątem prostym do kierunku ruchu i składają się z wielu warstw materiałowych z nylonu i stali, które szczególnie skutecznie tłumią wstrząsy i nierówności. Zgodnie z przepisami nie jest dozwolone równoczesne używanie opon radialnych i diagonalnych.
Indeksy nośności opon do samochodów osobowych mieszczą się w przedziale od 75 do 105, przy czym każdej wartości liczbowej odpowiada określona nośność. Dla poszczególnych wartości nośność wskazana jest w tabeli indeksów nośności w dokumentacji pojazdu lub opony. Indeks nośności (określany też skrótem LI od ang. Load Index) wskazuje, jakie jest maksymalne obciążenie opony. Jednak możliwe obciążenie opony zależy także od ciśnienia w oponach i prędkości jazdy. W żadnym wypadku nie należy przekraczać maksymalnego obciążenia, ponieważ może to prowadzić do uszkodzenia opony. Indeks nośności jest zapisany zarówno na oponie, jak i w dowodzie rejestracyjnym (część 1).
Na samej oponie po informacji o rozmiarze opony następuje opis eksploatacyjny, na przykład 91V. Według tabeli indeksu nośności liczba 91 oznacza, że maksymalna nośność wynosi 615 kg.
To, z jaką dopuszczalną prędkością maksymalną można jeździć samochodem, wskazuje nam oznaczenie literowe. Jest to indeks prędkości, który można odczytać w tabeli określającej prędkość maksymalną wszystkich opon (tak zwana tabela indeksu prędkości). Opis eksploatacyjny opony 91V oznacza, że zgodnie z tabelą indeks prędkości V odpowiada prędkości maksymalnej 240 km/h.
Prędkość maksymalna jest indeksowana alfabetycznie. A oznacza najniższą, a Y najwyższą klasę prędkości.
Oprócz prędkości maksymalnej litera informuje również o komforcie jazdy, trakcji, zużyciu i stabilności na zakrętach. Opony z wyższym indeksem mają zwykle lepszą przyczepność i wyższą skuteczność hamowania, ale szybciej się zużywają i gorzej radzą sobie w niskich temperaturach. Opony z indeksem V, Z, W i Y są z reguły bardziej odpowiednie do samochodów sportowych i wyczynowych używanych w cieplejszym klimacie.
Aby lepiej wykorzystać właściwości użytkowe opony, można wyposażyć pojazd w opony, które mają wyższy indeks prędkości. Jednak w przypadku wyboru niższego indeksu redukuje się tym samym dopuszczalną prędkość maksymalną pojazdu do wartości, która jest podana dla tego indeksu.
Numer DOT informuje o zakładzie produkcyjnym, rozmiarze opony, marce handlowej i wieku opony. Pierwsze dwie cyfry numeru DOT określają zakład produkcyjny (jest to tak zwany Plantcode). Kolejne cyfry oznaczają Sizecode, czyli rozmiar opony. Dalsze cyfry są opcjonalne i zależne od producenta – oznaczają kod producenta, dzięki któremu można odczytać markę handlową. Wiek opony można odczytać także na ściance bocznej; jest on podany na końcu numeru DOT („Department of Transportation”). Ostatnie cztery cyfry wskazują datę produkcji opony, z dokładnością co do tygodnia. Pierwsze dwie z tych cyfr określają tydzień produkcji (zakres sięga od „01” do „53”). Ostatnie dwie cyfry wskazują rok produkcji (przykład: opona z oznaczeniem „DOT XXXXXXX2714” została wyprodukowana w 27. tygodniu 2014 roku).
Wiek opony to decydujący czynnik bezpieczeństwa. Dlatego oponę należy wymienić najpóźniej po dziesięciu latach użytkowania – nie jest przy tym istotne, czy jest to opona letnia, czy zimowa. Jednak już przed upływem tego okresu mogą wystąpić uszkodzenia opony, na przykład w wyniku niewłaściwego przechowywania. Dlatego opony mające sześć lat lub więcej powinny być regularnie kontrolowane przez warsztat pod względem pęknięć wskutek starzenia się i uszkodzeń.
Przykład: Odczytywanie oznaczeń opon
Przedstawiliśmy pewne informacje dotyczące oznaczeń opon. Na koniec podsumujemy, co oznaczają określone oznakowania opon, i przedstawimy na podstawie przykładowej opony, jak należy rozumieć określone symbole na oponie. Naszym celem jest to, aby produkowane przez nas opony miały najlepsze właściwości użytkowe, a równocześnie zapewniały bezpieczeństwo.
Zacznijmy od następującej przykładowej sekwencji oznakowania opony: 225/45 R 18 95 H.
Szerokość opony
Pierwszą liczbą w tej sekwencji jest 225. Wskazuje ona znamionową szerokość opony w milimetrach, licząc od boku do boku.
Profil
Po ukośniku widzimy liczbę 45. Oznacza ona profil opony, czyli wyrażony procentowo stosunek wysokości opony (licząc od obręczy w kierunku obwodu opony) do jej szerokości. Obliczamy tę wartość, dzieląc wysokość przekroju opony przez szerokość przekroju. Jeśli profil ma wartość 45, oznacza to, że wysokość opony stanowi 45% jej szerokości.
Budowa
Kolejnym elementem oznakowania jest nie liczba, a litera. Wskazuje ona rodzaj konstrukcji zastosowanej w osnowie opony. W naszym przykładzie jest to litera R (Radial), oznaczająca konstrukcję radialną. Możliwe są też litery B (Bias-ply) lub D (Diagonal), oznaczające oponę diagonalną.
Obecnie na drogach najczęściej stosowane są opony radialne. Ich nazwa wiąże się z radialną, czyli promieniową orientacją wewnętrznych warstw kordu, od stopki do stopki, pod kątem prostym do kierunku obrotu opony.
Średnica obręczy
Liczba 18 w naszym przykładzie wskazuje średnicę obręczy koła w calach.
Indeks nośności
Liczba po średnicy obręczy to indeks nośności. W naszym przykładzie kod 95 oznacza maksymalne obciążenie, jakie może utrzymać całkowicie napompowana opona. Indeksy nośności opon do samochodów osobowych mieszczą się w przedziale od 75 do 105, przy czym każdej wartości liczbowej odpowiada określona nośność. Dla poszczególnych wartości nośność wskazana jest w tabeli indeksów nośności w dokumentacji pojazdu lub opony. Więcej informacji o indeksie nośności.
Indeks prędkości
Kolejnym elementem przedstawionej sekwencji jest indeks prędkości, oznaczany literą z przedziału od A do Z. Każda litera oznacza maksymalną prędkość, z jaką może poruszać się opona przy obciążeniu równym zalecanej nośności. W naszym przykładzie literze H odpowiada prędkość maksymalna 209 km/h. Nawet jeśli opona może sobie poradzić z taką prędkością, kierowcy nie powinni przekraczać dopuszczonych prawem limitów prędkości. Przeczytaj nasz przewodnik na temat indeksów prędkości.
Dodatkowe oznaczenia
Oprócz przedstawionej dotąd sekwencji elementów na bocznej ścianie opony mogą być umieszczone także inne litery i symbole.
W naszym przykładzie mają one następujące znaczenie:
7) Run-flat: Mamy do czynienia z samonośną oponą typu run-flat. Opona SSR dzięki wzmocnionym ściankom kontynuuje jazdę nawet przy całkowitej utracie ciśnienia.
8) Original Equipment: Oznaczenie pierwszego wyposażenia pojazdu marki Mercedes z właściwościami run-flat (MOE)
9) M+S opisuje, że opona nadaje się do jazdy po błocie i śniegu
10-12 DOT code: Zgodność z normami bezpieczeństwa pojazdów silnikowych amerykańskiego Departamentu Transportu (Department of Transportation, DOT). (11) Tydzień produkcji opony przypada na 36. tydzień w (12) roku produkcji 2016.
Inne oznaczenia na oponie
Jak wynika z naszego zestawienia, na oponach występuje jeszcze wiele innych ważnych oznaczeń.
Jednym z nich jest kierunek obrotów – strzałka w połączeniu ze słowami „Rotation” lub „Direction” wskazuje, w jakim kierunku musi obracać się opona. Kierunek obrotów jest w oponach szczególnie ważny , gdyż jeśli opona zostanie nałożona z niewłaściwej strony, jej bieżnik w złych warunkach atmosferycznych nie będzie mógł należycie odprowadzać wody. Poza tym niektóre opony mają napis „Strona zewnętrzna” lub „Out Side”, aby przy różnych bieżnikach na oponie jednoznacznie oznaczyć, która strona musi być montowana od zewnątrz.
Większość opon ma oznaczenie „tubeless” lub „TL”, co wskazuje, że opona jest „bezdętkowa”. Z reguły opony samochodów osobowych są bezdętkowe, z nielicznymi wyjątkami. Szczególną formą opon bezdętkowych są opony „Runflat”. Są one zabezpieczone w taki sposób, że w razie uszkodzenia umożliwiają dalszą jazdę. Opona typu Runflat w razie uszkodzenia pozwala na przejechanie 80 kilometrów przy prędkości 80 km/h, co umożliwia dotarcie do najbliższego warsztatu. Producenci stosują różne kody, aby oznaczyć tego rodzaju właściwości opon. Na starszych oponach Continental występuje jeszcze kod „CSR” (ContiSupportRing), lecz od roku jest on zastąpiony w samonośnej oponie Runflat nowej generacji przez kod „SSR” (Self Supporting Runflat).
M+S oznacza błoto i śnieg (ang. Mud and Snow) i sygnalizuje, że opona jest odpowiednia do zimowych warunków pogodowych z zaśnieżoną lub błotnistą nawierzchnią. Symbol M+S jest jednak umieszczany nie tylko na oponach zimowych, lecz znajduje się również na oponach całorocznych. Do niedawna opony całoroczne z symbolem M+S wystarczały, aby spełnić obowiązek używania opon zimowych w Niemczech, lecz ostatnio się to zmieniło. Zgodnie z nowym rozporządzeniem wszystkie opony wyprodukowane od 1 stycznia 2018 r., które mają być używane w zimie, muszą mieć dodatkowo symbol „Alpine” – trójkątny piktogram góry z płatkiem śniegu. Opon z oznaczeniem M+S nie trzeba jednak szybko wymieniać, ponieważ do 30 września 2024 r. trwa okres przejściowy. Po tej dacie wszystkie opony zimowe muszą już mieć nowe oznaczenie.
Opony mają wskaźnik zużycia bieżnika, który jest określany jako „TWI” (ang. Tread-Wear-Indicator). TWI jest umieszczany w wielu miejscach na oponie, co sprawia, że można łatwo rozpoznać zużycie bieżnikana znajdujących się na tej samej wysokości głównych rowkach bieżnika. Dzięki temu w każdej chwili zauważymy, gdy przy oponie zużyła się zbyt duża ilość bieżnika. Jeśli grubość bieżnika wynosi mniej niż 1,6 mm, zgodnie z przepisami ruchu drogowego nie jest możliwa dalsza jazda.
Producenci pojazdów stawiają na indywidualizację i optymalizację swoich pojazdów i projektują we współpracy z Continental tak zwane opony OE. Stosuje się tutaj specjalny symbol określający opony OE. „OE” to skrót od ang. Original Equipment, co wskazuje, że opony spełniają specyficzne wymogi producenta i są rekomendowane dla określonego modelu. Proces projektowania opony przebiega równolegle do procesu projektowania pojazdu. Opony są montowane fabrycznie i są idealnie dopasowane do danego modelu i podwozia.